Rocío TorresCuộc xung đột đang diễn ra ở Gaza, bùng nổ vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, đánh dấu một bước leo thang đáng kể trong một cuộc tranh chấp lâu đời đã chứng kiến nhiều giai đoạn và bước ngoặt quan trọng xuyên suốt lịch sử. Một khoảnh khắc quan trọng trong thời hiện đại đã xảy ra vào năm 1947 với kế hoạch phân chia của Liên Hiệp Quốc, đề xuất các quốc gia riêng biệt cho người Do Thái và người Ả Rập—một tầm nhìn mà theo thời gian, dường như ngày càng không thể đạt được.
Cuộc chiến gần đây này diễn ra sau nhiều năm căng thẳng, đặc biệt là việc Israel rút khỏi Gaza vào năm 2006 và sự trỗi dậy của Hamas, một phong trào hồi giáo đã thiết lập quyền lực vững chắc trong lãnh thổ đang bị Israel phong tỏa. Cuộc đối đầu mới nhất là kết quả của một loạt sự kiện dẫn đến một cuộc tấn công bất ngờ của Hamas vào lúc bình minh ngày 7 tháng 10, trong đó khoảng 2.200 tên lửa đã được bắn vào các cộng đồng Israel.
Trong sự hỗn loạn tiếp theo, nhiều thương vong nghiêm trọng đã được báo cáo, với hơn 1.200 người chết và gần 15.000 người bị thương—điều này cho thấy sự gia tăng đột biến trong bạo lực so với các cuộc xung đột trước đó. Để đáp lại, Israel đã tuyên bố tình trạng chiến tranh và huy động hàng trăm ngàn quân dự bị, nhằm thực hiện một chiến dịch quân sự chưa từng có nhắm vào Gaza trong khi phải đối mặt với các mối đe dọa trên nhiều mặt trận.
Một lệnh ngừng bắn mong manh đã được thực hiện ngắn hạn vào cuối tháng 11 đã cho thấy những khó khăn trong việc thiết lập hòa bình bền vững, vì các cáo buộc từ cả hai bên về những vi phạm nhanh chóng che khuất những hi vọng ban đầu cho các cuộc đàm phán. Hậu quả của cuộc xung đột đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza, với số người chết gia tăng và tình trạng di tản rộng rãi, thu hút sự chú ý của quốc tế nhưng thiếu các nỗ lực giải quyết hiệu quả.
Xung đột Gaza: Một chương mới trong cuộc đấu tranh lâu dài
Cuộc xung đột ở Gaza, được tái khởi động vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, đã trở thành một điểm chú ý trong bối cảnh rộng lớn hơn của cuộc đấu tranh Israel – Palestine. Sự kiện này không chỉ đánh dấu một sự leo thang quyết định mà còn tiết lộ các động lực tiềm ẩn thường bị che khuất trong diễn ngôn công chúng.
Các câu hỏi và câu trả lời chính
1. Gốc rễ lịch sử của xung đột Gaza là gì?
Xung đột Gaza có thể truy nguyên từ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, chủ yếu xoay quanh các phong trào quốc gia cạnh tranh của người Do Thái và người Ả Rập. Sự thành lập Israel vào năm 1948 và các cuộc chiến sau đó, bao gồm cả cuộc Chiến tranh Sáu Ngày năm 1967, đã củng cố các sự chia rẽ sâu sắc và tranh chấp lãnh thổ đặc trưng cho khu vực ngày nay.
2. Vai trò của sự can thiệp quốc tế là gì?
Sự can thiệp quốc tế thường làm magnify những phức tạp của xung đột. Nhiều quốc gia và tổ chức, bao gồm Liên Hiệp Quốc, đã cố gắng trung gian hòa bình thông qua các thỏa thuận ngừng bắn và đàm phán, nhưng hiệu quả của họ là không đều và thường bị phá hủy bởi thực tế địa phương và các chương trình chính trị.
3. Hệ lụy của sự quản lý của Hamas ở Gaza là gì?
Kể từ chiến thắng bầu cử năm 2006, Hamas đã duy trì sự kiềm chế nghiêm ngặt đối với Gaza, dẫn đến những thay đổi đáng kể trong quản lý và chính sách. Điều này đã tạo ra một mối quan hệ phức tạp với cơ quan Palestine, sự chia rẽ nội bộ trong người Palestine, và căng thẳng kéo dài với Israel. Một số coi Hamas là một phong trào kháng cự hợp pháp, trong khi những người khác chỉ trích nó vì các chiến thuật quân sự và sự thất bại trong việc đạt được tiến bộ thực chất hướng tới hòa bình.
Các thách thức và tranh cãi chính
Xung đột Gaza đầy rẫy thách thức, bao gồm cuộc khủng hoảng nhân đạo được làm trầm trọng thêm bởi lệnh phong tỏa và các hành động quân sự. Các nhà phê bình tranh luận rằng hình phạt tập thể thường được áp dụng cho dân thường ở Gaza, trong khi những người ủng hộ Israel cho rằng các hành động đó là cần thiết cho an ninh quốc gia.
Một tranh cãi đáng chú ý khác là cách xử lý thương vong của dân thường. Theo các báo cáo, tính chất đông dân của Gaza làm phức tạp các hoạt động quân sự, dẫn đến những thiệt hại không cố ý cho những người không tham chiến. Tình huống này đặt ra các câu hỏi đạo đức liên quan đến quy tắc tham gia và tỉ lệ trong chiến tranh.
Các lợi thế và bất lợi
– Lợi thế của sự can thiệp nước ngoài:
Các chính phủ nước ngoài có thể mang lại tài nguyên và ảnh hưởng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán và hỗ trợ trong các nỗ lực nhân đạo. Áp lực ngoại giao cũng có thể giúp thúc đẩy đối thoại và có thể dẫn đến các giải pháp hòa bình.
– Bất lợi của sự can thiệp nước ngoài:
Ngược lại, sự can thiệp của nước ngoài có thể kích thích chủ nghĩa dân tộc hoặc sự kháng cự từ các dân tộc địa phương, những người coi sự can thiệp bên ngoài là hành vi xâm phạm. Hơn nữa, sự khác biệt trong lợi ích giữa các quốc gia can thiệp có thể làm phức tạp và kéo dài xung đột.
Cảnh quan hiện tại và triển vọng tương lai
Tình hình ở Gaza vẫn trong trạng thái nhạy cảm, đặc trưng bởi các cuộc chạm trán liên tục, mối quan tâm nhân đạo và sự giám sát quốc tế. Cộng đồng toàn cầu tiếp tục kêu gọi một kế hoạch hòa bình toàn diện công nhận quyền lợi và nguyện vọng của cả người Israel và người Palestine.
Những tháng và năm tới đây sẽ rất quan trọng trong việc xác định xem liệu có thể đạt được một hòa bình bền vững hay nếu vòng xoáy bạo lực sẽ vẫn tiếp tục không ngừng.
Để biết thêm thông tin về các phức tạp và khía cạnh nhân đạo của xung đột Gaza, hãy truy cập Amnesty International và Liên Hiệp Quốc. Các tổ chức này cung cấp tài nguyên và cái nhìn có giá trị về tình hình đang diễn ra và các hệ lụy rộng lớn hơn của nó.
